เยือนถิ่นเก่าเล่าเรื่อง ‘เพชรเกษม’

เมื่อนั่งรถไฟฟ้ามาลงฝั่งธนบุรีที่สถานีปลายทางที่บางหว้า สิ่งแรกๆ ที่ตอนนี้ใครต้องสังเกตเห็น คือการก่อสร้างเส้นทางรถไฟฟ้าสายใหม่อีกเส้น ที่วิ่งเหนือถนนเพชรเกษม ขนานไปกับคลองภาษีเจริญ ถิ่นดั้งเดิมที่กำลังจะมีบันไดรถไฟฟ้ามาพาดลงถึงหน้าตลาดเก่า เชื่อมต่อย่านที่เต็มไปด้วยเสน่ห์วันวาน ให้เข้ากับปัจจุบันอย่างลงตัว

ในอดีตถ้าคนฝั่งพระนครจะเดินทางมาจุดเดียวกันนี้ จะต้องนั่งเรือมาทางคลองบางกอกใหญ่ แล้วเลี้ยวลัดเข้าคลองภาษีเจริญบริเวณวัดปากน้ำ แต่ทุกวันนี้เราสามารถขับรถมาทางถนนหรือนั่งรถไฟฟ้ามาได้ง่ายๆ และในอนาคตอันใกล้รถไฟฟ้าส่วนต่อขยายเส้นทางใหม่จะตรงดิ่งจากเกาะรัตนโกสินทร์มาถึงแถบได้ในเวลาไม่กี่นาที แต่ถ้าใครอยากสัมผัสเสน่ห์ที่แท้จริงของย่านเพชรเกษมช่วงภาษีเจริญ-บางแค แนะนำให้นั่งเรือโดยสารคลองภาษีเจริญที่ทั้งใหม่และสะอาดจนคนฝั่งพระนครต้องอิจฉากันเลยทีเดียว เพราะเรือโดยการของฝั่งธนฯ ขนจักรยานลงได้ มี WiFi ฟรี ติดตั้งกล้อง CCTV รักษาความปลอดภัย ควบคุมด้วยระบบ GPS แถมยังเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าได้อย่างสะดวกปลอดภัยด้วยทางเดิน skywalk ใหม่เอี่ยมที่เพิ่งเปิดเมื่อปลายเดือนมีนาคม 2560 ที่ผ่านมา

สำหรับชาวกรุงเทพฝั่งตะวันออกของเจ้าพระยา บางคนอาจจะรู้สึกเหมือนธนบุรีเป็นอีกด้านของพระจันทร์ คือแม้จะนับเป็นกรุงเทพมหานครเหมือนกัน แต่หลายคนกลับไม่รู้จักอะไรเกี่ยวกับฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยาเลย ทั้งๆ ที่ชื่อ ‘บางกอก’ หรือ Bangkok ที่เรายึดเป็นชื่อเมืองหลวงมาถึงปัจจุบัน แท้จริงแล้วหมายถึงพื้นที่รอบโค้งน้ำเจ้าพระยาสายเก่าฝั่งธนบุรีนั่นเอง หากอ้างอิงจากนิยายขึ้นหิ้ง เช่น คู่กรรม หรือ สี่แผ่นดิน ก็จะเห็นว่าอังศุมาลินอยู่บ้านสวนริมคลองบางกอกน้อย ส่วนแม่พลอยบ้านอยู่คลองบางหลวง หรือคลองบางกอกใหญ่ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นถิ่นที่ตั้งบ้านคุณหลวงคุณพระ ขุนนางใหญ่ในอดีตทั้งหลาย เรียกง่ายๆ ว่าเปรียบเหมือนเป็นสุขุมวิทแห่งกรุงเก่าฝั่งธนเลยทีเดียว

ถ้าใครอ่านถึงจุดนี้แล้วหลงทิศ ไม่แน่ใจว่าคลองอะไรอยู่ตรงไหนเชื่อมกันอย่างไร แนะนำว่าให้ลองหาเวลาออกไปเที่ยวสำรวจเมืองให้รู้จักฝั่งธนบุรีกันมากขึ้นอีกซักหน่อย ถ้าไม่รู้จะตั้งต้นที่ไหนลองมาเริ่มที่ถนน ‘เพชรเกษม’ ด้วยกันก่อนเลย

เพราะสายน้ำคือถนนสายเก่า ทางบกคือถนนสายใหม่ ส่วนรางลอยฟ้าคือถนนแห่งอนาคต ย่านนี้จึงเหมือนมี 3 ยุคสมัยที่แตกต่างหลอมรวมขนานเป็นเส้นทางเดียวกันเป็นเสน่ห์ที่ไม่เหมือนย่านไหนๆ

ก่อนที่ถนนเพชรเกษมจะถูกตัดขึ้นเป็นทางหลวงสายหลักมุ่งหน้าสู่ภาคใต้ใน พ.ศ. 2493 คลองภาษีเจริญเคยเป็นเส้นทางคมนาคมสายหลักของคนแถบนี้มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ทอดยาวจากปากน้ำคลองบางกอกใหญ่ไปจนถึงแม่น้ำท่าจีนที่สมุทรสาคร แล้วเชื่อมต่อกับคลองดำเนินสะดวกไปถึงราชบุรี ทำให้เรือกสวนไร่นาแถบนี้ไปมาถึงกันหมด เกิดเป็นจุดนัดพบแลกเปลี่ยนสินค้ากันที่บริเวณหน้าวัดนิมมานรดี หรือที่บางคนเรียกกันว่าตลาดน้ำคลองภาษีเจริญ แม้ปัจจุบันการค้าขายที่นี่จะบางตาลงไป แต่ความเปลี่ยนแปลงครั้งใหม่ก็กำลังจะเข้ามาสร้างชีวิตชีวาให้ย่านนี้อีกครั้ง

จากยุคที่คนตื่นเช้าพายเรือไปตลาดซื้อหมากพลู สู่ยุคที่คนขึ้นรถไฟฟ้าไปหากาแฟดริปจิบตอนสาย เมื่อเมืองพัฒนาขึ้นตามยุคตามสมัย ตลาดเปลี่ยนฝั่งหันหน้ามารับถนนมากขึ้น สังคมชาวสวนที่ผูกพันกับสายน้ำ ผสมผสานสังคมเมืองที่เจริญรุดหน้าอย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่กี่สิบปี จากห้องแถวไม้ริมคลองสู่ห้างร้านริมถนนเพชรเกษม ชุมชนแนวราบสู่อาคารแนวสูง ตลาดกลายเป็นห้างสรรพสินค้าและคอมมูนิตี้มอลล์ขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยและโรงพยาบาลหลายแห่งผุดขึ้นริมสองฝั่งถนนเพชรเกษม มีสวนสาธารณะที่ร่มรื่นเป็นพื้นที่กิจกรรมให้กับชุมชนที่คึกคักขึ้นเรื่อยๆ

แม้แหล่งค้าขายใหม่ๆ จะย้ายขึ้นมาอยู่บนบกกันมากขึ้น แต่วิถีดั้งเดิมของย่านก็ยังคงเป็นอัตลักษณ์ที่ถูกรักษาไว้อย่างน่าอิจฉา ทำให้คนแถบนี้มีหลายบรรยากาศให้ได้ใช้ชีวิตกัน วันธรรมดาช้อปปิ้งดินเนอร์ในห้างหลังเลิกงาน สุดสัปดาห์มาเดินเล่นตลาดเก่าริมน้ำ นั่งเรือเที่ยวให้เย็นใจ ไม่ว่าจะเป็นตลาดน้ำคลองบางหลวง ที่จะอยู่ห่างเพียงไม่กี่นาทีจากสถานีรถไฟฟ้า MRT ที่กำลังจะเปิดใช้ในอนาคต หรือจะเลยขึ้นไปตลาดน้ำคลองลัดมะยม กับตลาดน้ำตลิ่งชันก็ไม่ไกล จะไปเดินเล่นชิมขนมโบราณที่ย่านเก่าตลาดพลูก็สะดวก หรือเลี้ยวเข้าเส้นราชพฤกษ์ไปนิดเดียวก็มีคอมมูนิตี้มอลล์และร้านอาหารทั้งหรูทั้งดีมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเสน่ห์เก่าหรือสไตล์ใหม่ก็มีให้เลือกครบครัน ผสมผสานทั้งความทันสมัยกับการใช้ชีวิตตามแบบวัฒนธรรมดั้งเดิมได้อย่างลงตัว

จากน้ำขึ้นบก จากบกขึ้นฟ้า ในยุคที่คนโดยสารรถไฟฟ้าและการค้าขายเกิดขึ้นผ่านสัญญาณทางอากาศ ตลาดน้ำโบราณแปลงบทบาทจากแหล่งค้าขายกลายเป็นสัญลักษณ์ที่เตือนให้คนถิ่นรำลึกถึงรากเหง้าวิถีเก่าที่เดิมเคยอยู่คู่กับสายน้ำ ซึ่งนับเป็นสิ่งที่น่าหวงแหน เมื่อความเจริญเข้ามาเชื่อมต่อความเก่าใหม่ให้ยิ่งใกล้กัน คนรุ่นใหม่จึงได้มีโอกาสย้อนกลับไปทำความรู้จักย่านที่เต็มไปด้วยเสน่ห์แห่งนี้อีกครั้งหนึ่ง

---

พบกับคอนโดมิเนียมโครงการใหม่ เดอะ เบส เพชรเกษม

‘เดอะ เบส เพชรเกษม’ ทุกโหมดของชีวิต

เดินทางได้ง่ายขึ้น ใกล้ MRT เพชรเกษม 48 เพียง 120 ม. รองรับทุกไลฟ์สไตล์ กับฟิตเนส 2 ชั้น สระว่ายน้ำยาวถึง 40 ม. รับวิวเมือง และพื้นที่สีเขียว เริ่ม 1.99 ล้าน* พร้อมชมห้องตัวอย่าง 6 พ.ค.นี้ คลิก

www.sansiri.com/condominium/thebase-phetkasem/th/

 

---

Photography by Sharp Jaruwat P