22/03/2016

MINO: ท่องเมืองแห่งตำนานกระดาษญี่ปุ่นอันทรงคุณค่า ในบรรยากาศเมืองเก่ายุคเอโดะ

ห้องแถวแบบญี่ปุ่นโบราณ ที่เรียงรายอยู่สองข้างถนนท่ามกลางการโอบล้อมของขุนเขา ดูจะเป็นบรรยากาศเมืองเก่าแห่งยุคเอโดะ (Edo Period; ช่วงปี ค.ศ.1603-1868) ที่มีเสน่ห์ดึงดูดให้ผู้คนมาเยือนเมืองนี้ เอกลักษณ์ของอาคารในยุคโน้นอย่าง “อุดัทซึ (Udatsu)” ก็ถูกอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี และว่ากันว่าเมืองเก่าแห่งนี้คือแหล่งที่ยังคงมีอุดัทซึหลงเหลืออยู่อย่างสมบูรณ์และมากที่สุดในญี่ปุ่นอีกด้วย แต่สิ่งเหล่านี้กลับเป็นแค่เสน่ห์เปลือกนอก เพราะแก่นแท้ที่เป็นคุณค่าอย่างแท้จริงของเมืองนี้ก็คือการเป็นเมืองแห่งกระดาษของญี่ปุ่นมาแต่ยุคโบราณ กระดาษที่นี่ถือได้ว่ามีคุณภาพยอดเยี่ยมไม่มีใครทัดเทียม และภูมิปัญญาเก่าแก่ที่ทรงคุณค่านี้ก็เพิ่งจะถูกขึ้นทะเบียนจากองค์การยูเนสโกให้เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (Intangible Cultural Heritage : ICH) ของโลกอีกด้วย

mino

มิโนะ (美濃 / Mino) เป็นเมืองที่อยู่ใน จ.กิฟุ (岐阜 / Gifu) ภูมิภาคชูบุ (中部 / Chubu) ทางตอนกลางของประเทศญี่ปุ่น เสน่ห์หนึ่งของเมืองนี้ก็คือย่านถนนเมะโนะจิ (目の字通り / Menoji street) ที่เรียงรายไปด้วยอาคารเก่าแก่สองข้างถนน ย่านนี้ถูกพัฒนาขึ้นโดยไดเมียวคะนะโมริ นากะฉิกะ (金森長近 / Kanamori Nagachika) ในยุคเอโดะจนกลายเป็นย่านการค้าสำคัญหนึ่งของประเทศในยุคนั้น ซึ่งธุรกิจที่เฟื่องฟูมากของย่านนี้ก็คือร้านค้ากระดาษและเครื่องเขียน (อาทิ พู่กัน, หมึก และอื่นๆ) นั่นเอง

ในปี ค.ศ.1999 ทางรัฐบาลได้ขึ้นทะเบียนให้ย่านนี้เป็นเขตอนุรักษ์สถาปัตยกรรมดั้งเดิมทำให้ตลอดทั้งย่านจึงยังคงเสน่ห์ของวันวานไว้ได้อย่างดีเยี่ยม โดยเฉพาะเอกลักษณ์ที่โดดเด่นอย่าง “อุดัทซึ (うだつ / Udatsu)” หรือกำแพงบางที่สร้างสูงขึ้นเหนือหลังคาเพื่อกั้นช่วงระหว่างหลังคาของอาคารที่ติดกัน ต่อมามีการพัฒนาสร้างหลังคาเล็กๆ ครอบแนวกำแพงที่โผล่พ้นหลังคาไว้อีกที อาจวิจิตรขึ้นเรื่อยๆ ตามสถานะของเจ้าของบ้านหลังนั้นๆ ซึ่งรายละเอียดของสถาปัตยกรรมนี้เองกลายมาเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นอย่างหนึ่งของสถาปัตยกรรมในยุคเอโดะไปเลยทีเดียว

CCfeatured_02Udatsu02

mino japan

เหตุที่สร้างอุดัทซึขึ้นนั้นก็เพื่อป้องกันไฟไหม้ที่มักจะลามกระโดดข้ามมายังหลังข้างเคียงได้ง่าย ในย่านถนนเมะโนะจินี้มีอาคารที่มีอุดัทซึอยู่นับร้อยหลังตั้งแต่อุดัทซึแบบเก่าที่ไม้ตกแต่งอะไรไปจนถึงอุดัทซึที่ประณีตสวยงาม แล้วภายในบ้านเก่าแก่นั้นก็ยังคงมีผู้คนใช้ชีวิตอยู่ตามปกติซึ่งหลายหลังยังคงสืบทอดกิจการของตระกูลมาแต่อดีตซึ่งก็คือกิจการร้านค้ากระดาษและเครื่องเขียนนั่นเอง

CCfeatured_01MenojiStreet03

CCfeatured_01MenojiStreet02

[su_tabs][su_tab title=”Details”]

ถนนเมะโนะจิ (Menoji street)
Menojidori, Izumicho, Mino, Gifu

[su_gmap width=”1600″ address=”うだつの上がる町並み”][/su_gmap]

[/su_tab] [/su_tabs]

บ้านแห่งตระกูลอิมาอิ (Former Imai Residence and Mino Archives)

CCfeatured_03ImaiHouse01

บ้านหลังสำคัญที่สุดของย่านถนนเมะโนะจิ คืออดีตบ้านแห่งตระกูลอิมาอิ (旧今井家・美濃史料館 / Former Imai Residence and Mino Archives) ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของเมืองมิโนะ ความสำคัญของบ้านหลังนี้ก็คือการเป็นร้านค้ากระดาษเก่าแก่มีชื่อเสียงและใหญ่ที่สุดของเมืองมิโนะในยุคนั้น แล้วอาคารเก่าแก่นี้ก็ยังมีอุดัทซึที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังคงหลงเหลืออยู่ด้วย โดยอุดัทซึยังคงเป็นแบบดั้งเดิมที่สร้างขึ้นเป็นกำแพงบางๆ แบบไม่มีการตกแต่งอะไรด้านบนเพิ่มเติม จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์มันถูกสร้างขึ้นราวช่วงกลางของยุคเอโดะที่น่าจะเป็นยุคเริ่มต้นของการสร้างอุดัทซึขึ้น

ปัจจุบันไม่มีการดำเนินกิจการค้ากระดาษแล้วและตัวบ้านถูกปรับเปลี่ยนให้กลายมาเป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่ซ่อนเรื่องราวน่าสนใจไว้ภายในมากมาย ห้องต่างๆ ถูกคงข้าวของเครื่องใช้ในยุคอดีตไว้ให้เราเห็นถึงบรรยากาศร้านค้าในยุคก่อน เราสามารถเดินสำรวจดูโครงสร้างของสถาปัตยกรรมโบราณรวมถึงการตกแต่งห้องในยุคนั้นได้ ด้านหลังบ้านยังมีโกดังไม่ขนาดใหญ่พร้อมเรือนไม้อีกหลายเรือนซึ่งถูกปรับเปลี่ยนให้เป็นห้องนิทรรศการที่จัดแสดงเรื่องราวของเมืองมิโนะไว้อย่างน่าสนใจทีเดียว

CCfeatured_03ImaiHouse23 © Google Maps

CCfeatured_03ImaiHouse22 © Google Maps

CCfeatured_03ImaiHouse15 © Google Maps

CCfeatured_03ImaiHouse02

[su_tabs][su_tab title=”Details”]

Opening Hour : เม.ย. – ก.ย. 10.00 – 16.30 น. / ต.ค. – มี.ค. 09.00 – 16.00 น. / หยุดวันอังคาร (เฉพาะช่วง ธ.ค.-ก.พ.)

Admission fee: ค่าบริการ ¥300

Link : www.mino-city.jp/en/tourist/construction01.html

ดูภายในพิพิธภัณฑ์

Address: 1883 Izumicho, Mino, Gifu

[su_gmap width=”1600″ address=”美濃市観光協会”][/su_gmap]

[/su_tab] [/su_tabs]

พิพิธภัณฑ์กระดาษมิโนะ (Mino Washi Museum)

CCfeatured_04MinoWashiMuseum02 © Mino City

มาถึงหัวใจสำคัญของมิโนะกันบ้าง ภูมิปัญญาท้องถิ่นอันล้ำค่าของเมืองนี้ก็คือ “กระดาษมิโนะ (美濃和紙 / Mino Washi)” หนึ่งในกระดาษญี่ปุ่นคุณภาพสูงอันเก่าแก่ที่เริ่มผลิตมาตั้งแต่สมัยนาระ (Nara Period; ค.ศ.710-794) กระบวนการทำกระดาษทุกขั้นตอนทำด้วยมืออย่างประณีต เหตุที่อุตสาหกรรมกระดาษของมิโนะเฟื่องฟูในยุคก่อนนั้นก็เพราะที่นี่มีต้นหม่อนจำนวนมากซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในการทำเยื่อกระดาษ ตลอดจนมีแหล่งน้ำสะอาดบริสุทธิ์อุดมสมบูรณ์ปริมาณมากจากแม่น้ำทั้งสองสายอันได้แก่ แม่น้ำนาการะ (Nagara) และแม่น้ำอิตะโดริ (Itadori) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในกระบวนการผลิตกระดาษเป็นอย่างมาก

ภูมิปัญญาในการผลิตกระดาษทำให้กระดาษจากมิโนะมีคุณภาพและมีชื่อเสียงไปทั่วญี่ปุ่น ปัจจุบันเมืองมิโนะยังคงสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นอันทรงคุณค่ามาจนถึงทุกวันนี้ กระดาษมิโนะยังคงอัตลักษณ์ของตนเองไว้อย่างดีเยี่ยม จนในปี ค.ศ.1985 กระดาษมิโนะก็ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นหัตถศิลป์ดั้งเดิม (Traditional Craft) ของญี่ปุ่น และล่าสุดในปี ค.ศ.2014 ยังได้รับการขึ้นทะเบียนจากองค์การยูเนสโกให้เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (Intangible Cultural Heritage : ICH) ของโลกอีกด้วย

CCfeatured_04MinoWashiMuseum04 © Mino City

CCfeatured_04MinoWashiMuseum03 © Mino City

CCfeatured_04MinoWashiMuseum09 © Mino City

หากอยากจะลองทำความรู้จักกระดาษมิโนะมากขึ้น แนะนำให้ลองแวะไปที่ “พิพิธภัณฑ์กระดาษมิโนะ (美濃和紙の里会館 / Mino Washi Museum)” ที่จะจัดแสดงประวัติศาสตร์ตลอดจนผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากกระดาษมิโนะไว้อย่างน่าสนใจ แต่ทีเด็ดที่สุดของที่นี่ก็คือเราสามารถที่จะเข้าร่วมเวิร์คช็อปทำกระดาษมิโนะได้ โดยจะมีการสอนทำกระดาษตามภูมิปัญญาดั้งเดิมในทุกขั้นตอนจนกระทั่งเราสามารถผลิตกระดาษมิโนะด้วยตัวของเราเองเพื่อเป็นของที่ระลึกกลับบ้านได้ด้วย

[su_tabs][su_tab title=”Details”]

Opening Hour : 09.00 – 17.00 น. (หยุดวันอังคาร)

Admission fee: ¥500

Link : www.mino-city.jp/en/tourist/history01.html

Address: 1851-3 Warabi, Mino, Gifu

[su_gmap width=”1600″ address=”Mino Washi Museum, Mino, Gifu”][/su_gmap]

[/su_tab] [/su_tabs]

พิพิธภัณฑ์ศิลปะโคมไฟกระดาษมิโนะ (Mino Washi Akari Art Museum)

CCfeatured_05MinoWashiAkariArtMuseum01

มาถึงอีกหนึ่งไฮไลท์สำคัญของเมืองนี้นั่นก็คือ “เทศกาลศิลปะโคมไฟกระดาษมิโนะ (美濃和紙あかりアート展 / Mino Washi Akari Art Exhibition หรือชื่อภาษาอังกฤษอีกชื่อว่า Mino Washi Lantern Festival)” เทศกาลนี้เริ่มต้นขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ.1994 จัดขึ้นเป็นประจำในช่วงเดือนตุลาคมของทุกปี โดยทางเมืองจะจัดประกวดออกแบบโคมไฟจากกระดาษมิโนะซึ่งในแต่ละปีนั้นจะมีผู้ส่งเข้าประกวดจากทั้งคนญี่ปุ่นเองและนานาชาตินับพันโคม โคมไฟที่ส่งประกวดนี้จะถูกนำมาตั้งจัดแสดงตลอดแนวถนนเมะโนะจิที่เป็นโซนเมืองอนุรักษ์อย่างสวยงาม เราจะเห็นศิลปะโคมไฟตั้งแต่งานประดิษฐ์อันประณีตไปจนถึงการออกแบบแอ็บสแตรคล้ำสมัย เทศกาลนี้จะจัดขึ้นราว 2 วัน หลังอาทิตย์ลับขอบฟ้าทั้งย่านเมืองเก่านี้จะเปล่งประกายอย่างงดงาม เป็นความคลาสสิกที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใครทีเดียว

สำหรับใครที่พลาดมาชมความงดงามของเทศกาลโคมไฟกระดาษมิโนะในช่วงเดือนตุลาคมนั้น เราก็ยังสามารถแวะมาชมศิลปะโคมไฟที่งดงามนี้ได้เช่นกัน เพราะหลังจากเทศกาลสิ้นสุดลง โคมไฟที่มีดีไซน์โดดเด่นจนถูกคัดเลือกให้ได้รับรางวัลจะถูกนำมาจัดแสดงที่ “พิพิธภัณฑ์ศิลปะโคมไฟกระดาษมิโนะ (美濃和紙あかりアート館 / Mino Washi Akari Art Museum)” ที่ตั้งอยู่ในย่านถนนเมะโนะจินี่เอง ซึ่งบนชั้น 2 ของพิพิธภัณฑ์นั้นจะเป็นห้องนิทรรศการมืดที่จัดแสดงโคมไฟต่างๆ ไว้อย่างสวยงามไม่แพ้ค่ำคืนบนถนนเมะโนะจิเลยทีเดียว โคมไฟเหล่านี้เป็นผลงานจากศิลปินทุกระดับทั่วโลกที่ถ่ายทอดไอเดียต่างๆ ผ่านกระดาษมิโนะอันทรงคุณค่า

CCfeatured_05MinoWashiAkariArtMuseum02